Türkiye’de Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yapılan araÅŸtırma verilerine göre nüfusun %6.9’unu engelliler oluÅŸturmaktadır. SaÄŸlıklı bir engelli veri tabanının bulunmaması ve engelli nüfusun idari kayıtlar üzerinden tespit edilmesi ile uluslararası istatistikler birlikte deÄŸerlendirildiÄŸinde bu oranın asgari %10 civarında olduÄŸu tahmin edilmektedir.
Demokratik ve sosyal bir hukuk devleti olarak Türkiye Cumhuriyeti’nin vatandaÅŸlarına sunmuÅŸ olduÄŸu tüm ürün ve hizmetlerin, eÅŸitlik ilkesi gereÄŸince vatandaÅŸlarının farklılıkları göz önünde bulundurularak, evrensel tasarım ilkesine uygun, kapsayıcı ve bütünleÅŸik bir anlayış ile eriÅŸilebilir olarak sunulması esastır.
Fakat, ülkemizde kamu tarafından sunulan ürün ve hizmetlerde eriÅŸilebilirlik standartlarına uygunluk ÅŸartı aranmadığı için açık alanlar, yol ve kaldırımlar, bina ve eklentileri, sosyal donatı alanları ve kent mobilyaları, park ve oyun alanları, spor tesisleri, internet siteleri ve mobil uygulamaları ile daha pek çok ürün ve hizmet engelliler için eriÅŸilebilir deÄŸildir. Kamu; eriÅŸilebilirlik standartlarına uygunluk ÅŸartı aramadan sunduÄŸu bu ürün ve hizmetleri, tekrar ek mali kaynak harcayarak engelliler için eriÅŸilebilir hale getirmek amacıyla çalışma yapmaktadır. Bu da kamu kaynağının etkinliÄŸini ve verimliliÄŸini düÅŸürmektedir.
Oysa ABD’de 1973’lü yıllarda baÅŸlayan eriÅŸilebilirlik düzenlemeleri mevzuat çalışmaları, Avrupa BirliÄŸi Parlamentosu tarafından kabul edilen Avrupa EriÅŸilebilirlik Yasası kamu tarafından temin ve tedarik edilecek olan tüm mal ve hizmetlerin eriÅŸilebilirlik standartlarına uygun olma ÅŸartı aramaktadır. Böylece kamu tarafından sunulan tüm ürün ve hizmetlerden, bütün vatandaÅŸlar eÅŸit ve eriÅŸilebilir olarak faydalanabilmekte, engelliler için eriÅŸilebilirlik düzenlemeleri yapmak amacıyla kamu kaynağı kullanılmasına da ihtiyaç duyulmamaktadır.
Anayasamızın 10’uncu Maddesi, BirleÅŸmiÅŸ Milletler Engelli Hakları SözleÅŸmesinin 9’uncu Maddesi, 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanunun 7’inci Maddesi ve diÄŸer ilgili mevzuat hükümlerine göre kamu kurum ve kuruluÅŸları tarafından sunulan tüm ürün ve hizmetlerin esasen eriÅŸilebilir olması ÅŸarttır. Ancak, engelliler için mevzuatta var olan eriÅŸilebilirlik düzenlemeleri genel bir mahiyette ÅŸart koÅŸulmadığı için uygulamaya geçememektedir. Bu baÄŸlamda; tüm kamu kurum ve kuruluÅŸları için baÄŸlayıcı nitelikte olan 4734 sayılı Kamu Ä°hale Kanununun “Åžartnameler” baÅŸlıklı 12’inci Maddesinde deÄŸiÅŸiklik yapılarak, temin ve tedarik edilecek tüm ürün ve hizmetler ile inÅŸaat ve yapı iÅŸlerinin eriÅŸilebilirlik standartlarına uygun olarak yapılması için ihaleye çıkmaları ya da doÄŸrudan temin gerçekleÅŸtirmeleri zorunlu hale getirilmelidir. EriÅŸilebilirlik standartları ile ilgili Türk Standartları Enstitüsü ve uluslar arası kuruluÅŸların standartları da mevcuttur.
4734 Sayılı Kamu Ä°hale Kanununda yapılacak bu deÄŸiÅŸiklik ile kamu kurum ve kuruluÅŸları tarafından sunulan tüm ürün ve hizmetler ile inÅŸaat ve yapı iÅŸleri engelliler için eriÅŸilebilir olarak gerçekleÅŸecektir. Ve hizmet sunumundan sonra eriÅŸilebilirlik düzenlemeleri için ilave kamu kaynağı kullanılmayacağından, kamu kaynağı etkin ve verimli bir biçimde kullanılmış olacaktır.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.
Ä°mzacı Sivil Toplum Örgütleri:
1- Altı Nokta Körler DerneÄŸi Genel Merkezi
2- Altı Nokta Körlere Hizmet Vakfı
3- Engelsiz EÄŸitim Çalışanları Sendikası
4- Engelsiz EriÅŸim DerneÄŸi
5- Evrensel Görme Özürlüler DerneÄŸi
6- Herkes Ä°çin EriÅŸilebilir YaÅŸam Akademisi DerneÄŸi
7- Sesli Betimleme DerneÄŸi
8- Türkiye Körler Federasyonu
